Πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν τη συζήτηση για τον καρκίνο ή κάποια άλλη σοβαρή ασθένεια με τα παιδιά τους, επειδή θέλουν να τα προστατέψουν από το άγχος και τα "δύσκολα" συναισθήματα που αυτή προκαλεί.
Ωστόσο, τα παιδιά γνωρίζουν συνήθως πως κάτι σοβαρό συμβαίνει στην οικογένειά τους, ακόμη κι αν δεν τους το πουν: συνήθως μπορούν να αντιληφθούν την τεταμένη ατμόσφαιρα ή την ασυνήθιστη σιωπή.
Ίσως να έχουν παρατηρήσει τις σωματικές και συναισθηματικές αλλαγές που επιφέρει συνήθως μια σοβαρή ασθένεια ή να αναρωτιούνται γιατί σταμάτησαν οι συνηθισμένες οικογενειακές συνήθειες ή δραστηριότητες.
Ίσως να ρώτησαν για τις αλλαγές που επισήμαναν αλλά να μην έλαβαν απάντηση.
Τα παιδιά στα οποία δε δίνεται η ευκαιρία να μάθουν ποιο είναι το πραγματικό πρόβλημα, συνήθως φοβούνται περισσότερο και φαντάζονται τα πράγματα ακόμη χειρότερα απ' ότι είναι στην πραγματικότητα.
Αν δεν τα αφήσετε να συμμετάσχουν σε συζητήσεις και τα κρατήσετε στο σκοτάδι, ίσως νιώσουν πως τα παραβλέπετε και τα αγνοείτε.
Είναι πολύ σημαντικό να είστε ειλικρινείς με τα παιδιά, έτσι ώστε να τους δώσετε την ευκαιρία να ρωτήσουν πράγματα και να εκφράσουν τα συναισθήματά τους. Τα παιδιά είναι συνήθως πιο διαλλακτικά απ' ότι πιστεύουμε και προτιμούν να τους παρέχουμε τα πραγματικά στοιχεία, έτσι ώστε να αρχίσουν να προσαρμόζονται στη νέα πραγματικότητα αντί να αντιμετωπίζουν την αβεβαιότητα και το φόβο.
Όταν έχετε ανοικτή επικοινωνία με τα παιδιά σας, αυτό σημαίνει επίσης, πως δεν χρειάζεται να τους κρύψετε κάποια πράγματα και έτσι θα έχετε όλοι την ευκαιρία να νιώσετε ό ένας κοντά στον άλλο ως οικογένεια.
Αυτά που θα τους πείτε, η γλώσσα που θα χρησιμοποιήσετε και ο όγκος των πληροφοριών που θα τους δώστε, εξαρτώνται από την ηλικία τους, αλλά και τη συναισθηματική ωριμότητα του παιδιού. Εσείς γνωρίζετε καλύτερα τα παιδιά σας, οπότε θα μπορέσετε να εκτιμήσετε τι και σε ποιό βαθμό μπορεί να κατανοήσει το παιδί σας, αναφορικά με ένα σοβαρό θέμα υγείας κάποιου μέλους της οικογένειας.
Υπάρχουν κάποιες κατευθυντήριες οδηγίες για συγκεκριμένες ανάγκες ανά ηλικιακή ομάδα. Μια πολύ χρήσιμη πηγή πληροφόρησης με σύντομες οδηγίες καθοδήγησης υπάρχει στη σελίδα του Πανελληνίου Συλλόγου Γυναικών με καρκίνο μαστού " Άλμα Ζωής", στην ενότητα "Τι να πω στο παιδί" . Αφορά γυναίκες με καρκίνο του μαστού, αλλά είναι εξίσου χρήσιμη σε άλλους τύπους καρκίνου.
Μια άλλη χρήσιμη πηγή πληροφόρησης είναι το βιβλίο "Νούλης ο Χημειοανθρωπούλης" που θα σας βοηθήσει να εξηγήσετε τι είναι ο καρκίνος και οι θεραπείες του σε παιδιά σχολικής ηλικίας.
Αν χρειάζεστε περισσότερη βοήθεια/καθοδήγηση στο τι να πείτε και πως να εξηγήσετε τι είναι αυτή η σοβαρή ασθένεια που έχετε και πως θα σας επηρεάσει όλους, επικοινωνήστε με τη "Μέριμνα". Αυτό το σωματείο είναι αφιερωμένο στη βοήθεια των οικογενειών , ώστε να υποστηρίξουν τα παιδιά τους στις δύσκολες στιγμές και στα άγχη που επιφέρει μια σοβαρή ασθένεια.
Μερικές χρήσιμες συμβουλές για το πως να μιλήσετε στα παιδιά για σοβαρές ασθένειες είναι οι ακόλουθες :
1.Επιλέξτε κάποια χρονική στιγμή που δε θα σας διακόψουν και που θα μπορέσετε να μείνετε κοντά τους στη συνέχεια, έτσι ώστε να μπορέσουν να σας ρωτήσουν αυτά που θέλουν και να μην αρχίσουν να ανησυχούν μόνα τους.
2.Αν έχετε περισσότερα παιδιά διαφορετικών ηλικιών, σκεφτείτε μήπως είναι καλύτερα να μιλήσετε στο καθένα ξεχωριστά, χρησιμοποιώντας αντίστοιχα λόγια για το καθένα.
3.Προγραμματίστε αυτά που θα πείτε, χρησιμοποιώντας τις οδηγίες καθοδήγησης για κάθε ηλικιακή ομάδα και προσπαθήστε να προβλέψετε τις ερωτήσεις που θα σας θέσουν.
4.Χρησιμοποιήστε γλώσσα που να την καταλαβαίνουν αντί για ιατρική ορολογία.
5.Θυμηθείτε πως δε χρειάζεται να τους πείτε τα πάντα μονομιάς – ίσως να είναι πιο εύκολο και για τους δυο σας αν παρέχετε τις πληροφορίες σε μικρές δόσεις, έτσι ώστε να έχετε όλοι τον απαραίτητο χρόνο για να τις επεξεργαστείτε.
6.Ίσως χρειαστεί να επαναλάβετε κάποιες πληροφορίες ή να εξηγήσετε τα πράγματα διαφορετικά, αν το παιδί σας δεν κατανοεί ή δε θυμάται αυτά που είπατε. Παραμείνετε διαθέσιμοι για ερωτήσεις ή ανησυχίες σε μελλοντικό χρόνο, όποτε κι αν προκύψουν.
7.Μη φοβηθείτε να πείτε "δεν γνωρίζω" αν το παιδί σας ρωτήσει κάποια δύσκολη ερώτηση.
8.Μη λέτε ψέματα και μη δίνετε υποσχέσεις που είναι πιθανό να μην μπορέσετε να κρατήσετε – πχ. θα μπορούσατε αντίθετα να πείτε "νομίζω πως ίσως μπορέσω να...".
9.Εξηγείτε με απλά λόγια τι θα συμβεί στη συνέχεια, πχ. στην επόμενη θεραπεία στην οποία θα υποβληθείτε, και εξηγείστε με ποιόν τρόπο θα σας επηρεάσει αυτή σωματικά και ψυχολογικά.
10.Ενημερώστε τους από πριν ότι θα εισαχθείτε στο νοσοκομείο για θεραπείες/εξετάσεις και πληροφορείστε τους για το ποιος θα τους φροντίζει εκείνη την περίοδο. Διαβεβαιώστε τα πως τα αγαπάτε και πως αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ.
11.Μοιραστείτε μαζί τους, πώς σας επηρεάζει η ασθένεια συναισθηματικά και σωματικά: ίσως είναι σημαντικό για τα παιδιά σας, να γνωρίζουν πως η λύπη και η κούραση σας οφείλεται στην ασθένεια. Πέστε τους πως είναι φυσιολογικό να αισθάνονται κι αυτά διάφορα πράγματα – λύπη, θυμό, και πως δεν είναι κακό να απολαμβάνουν ακόμη και τώρα τις δραστηριότητες που τους άρεσαν πάντα.
12.Τα παιδιά μπορούν συχνά να εκφράσουν τους φόβους και τις ανησυχίες τους με μη λεκτικό τρόπο, ειδικά μέσω του παιχνιδιού: με μικρά παιδιά μπορείτε να αναπαραστήσετε την ιστορία αυτών που σας συμβαίνουν με κούκλες. Αν γράψετε μαζί μια ιστορία, για παράδειγμα "πως αρρώστησα" ή ζωγραφίσετε μια εικόνα για την εμπειρία ενός άρρωστου μέλους της οικογένειας, αυτά μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματά τους.
·
Comentários